Viêm Da Tiết Bã: Nguyên Nhân, Dấu Hiệu Và Cách Điều Trị

Viêm da tiết bã (viêm da dầu) là một bệnh da liễu khá thường gặp với khoảng 2 – 5% dân số thế giới mắc. Đây là tình trạng da phổ biến, mãn tính và rắc rối với mảng hồng ban tróc vảy vùng tiết bã như ở da đầu hoặc ở mặt, mặc dù chúng cũng có thể ảnh hưởng các vùng da khác.

Đối với mỗi người, làn da có ảnh hưởng rất lớn tới tính thẩm mỹ, đặc biệt là làn da ở mặt. Chính vì thế, những vấn đề liên quan đến da vẫn luôn được mọi người đặc biệt quan tâm. Và một trong những vấn đề về da gặp phải phổ biến nhất phải kể đến chính là viêm da tiết bã (viêm da dầu). Bệnh phát sinh tổn thương trên da là chủ yếu và sức khỏe tổng thể không bị ảnh hưởng đến . Thế nhưng với tính chất dai dẳng và dễ tái phát, viêm da tiết bã tác động tiêu cực đến tâm lý, ngoại hình cũng như làm giảm chất lượng cuộc sống.

1. Viêm da tiết bã là gì?

Viêm da tiết bã (seborrheic dermatitis) còn được gọi là bệnh viêm da dầu hoặc chàm da mỡ . Đây là một bệnh lý da liễu có tính chất mãn tính, thường đặc trưng bởi tình trạng xuất hiện những mảng hồng ban bong tróc tại vùng da hoặc tiết bã nhờn như da đầu, mũi má, mang tai, chân mày hoặc vùng da trước ngực, vùng da lưng. Ngoài ra, trong một số trường hợp, bệnh cũng có thể xuất hiện tại các vùng da dày và khô khác trên cơ thể.

Viêm da tiết bã là bệnh da liễu mạn tính bị ở nhiều vị trí trên cơ thể

Cũng giống như viêm da cơ địa, viêm da tiết bã là bệnh da liễu này có tính phổ biến, có thể gặp trên nhiều đối tượng. Bệnh này có thể khởi phát từ khi mới sinh với đặc trưng da đầu có nhiều vảy (dân gian gọi là cứt trâu). Trong độ tuổi từ 18 – 40 tuổi thì bệnh bùng phát mạnh hơn (tỷ lệ nam giới mắc cao hơn). Bệnh hiếm khi gặp trong độ tuổi thiếu niên, tỷ lệ mắc bệnh có xu hướng giảm đi trước tuổi dậy thì và sau 40 tuổi thì và chỉ gặp ở nam.

Bệnh viêm da tiết bã không gây nguy hiểm tới sức khỏe của người mắc, nhưng ảnh hưởng rất lớn tới thẩm mỹ. Khi xuất hiện trên da, chúng khiến cho vùng da đó trở nên đỏ ửng và bong tróc sau một thời gian. Nếu không được kịp thời điều trị, bệnh sẽ dễ tái phát và trở thành mạn tính. Tình trạng bệnh sẽ phát triển mạnh mẽ, đặc biệt vào khoảng thời gian giao mùa, gây ra rất nhiều phiền toái cho người mắc phải.

2. Nguyên nhân gây bệnh viêm da tiết bã nhờn

Nguyên nhân chính xác gây bệnh viêm da tiết bã nhờn vẫn chưa được xác định. Tuy nhiên qua một số nghiên cứu, các nhà khoa học nhận thấy bệnh lý này hình thành do một số yếu tố cộng hưởng cộng với sự phát triển quá mức của nấm Malassezia.

Mặt khác, bệnh này còn chịu tác động của một vài yếu tố rủi ro:

• Di truyền: Người thân cận huyết mắc bệnh viêm da dầu hoặc vảy nến, thì bạn cũng có nguy cơ mắc bệnh viê da tiết bã cao hơn người bình thường.
• Da dầu: Theo số liệu thống kê, người có làn da dầu thường có nguy cơ mắc bệnh viêm da tiết bã nhờn cao hơn bình thường. Lý giải từ một số chuyên gia cho biết, hoạt động bài tiết dầu quá mức có thể kích thích nấm men hoạt động và bùng phát triệu chứng bệnh.
• Tác động từ thời tiết: Vào mùa thu, viêm da tiết bã nhờn thường có xu hướng bùng phát mạnh rồi giảm nhẹ trong mùa hè. Lý giải tình trạng này, bạn có thể hiểu rằng vào mùa thu – đông, da dễ bị mất nước, bong tróc, khô ráp, gây nên tình trạng suy giảm sức đề kháng. Trong khi đó, vào mùa hè, da có đủ độ ẩm và khả năng đàn hồi cao, khỏe mạnh hơn.
• Suy giảm sức đề kháng: Bệnh viêm da tiết bã có cơ chế hình thành liên quan đến hoạt động bất thường của hệ miễn dịch. Một khi hệ miễn dịch suy yếu, bệnh có khả năng khởi phát và phát triển mạnh.
• Chế độ dinh dưỡng: Thực phẩm nhiều đường, muối, dầu mỡ, gia vị cay nóng và rượu bia có thể gây kích thích da tiết nhiều dầu thừa, tạo điều kiện để nấm men phát triển và kích thích bệnh bùng phát.
• Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc điều trị (kháng sinh, thuốc corticoid, thuốc ức chế miễn dịch,…) có thể là yếu tố làm tăng nguy cơ bùng phát bệnh viêm da dầu cũng như một số tình trạng viêm da mãn tính khác.
• Một số yếu tố khác: Nguy cơ mắc bệnh cũng có thể tăng lên khi có một số yếu tố rủi ro như rối loạn nội tiết tố, trầm cảm, vệ sinh da kém, căng thẳng thần kinh kéo dài, sinh sống trong môi trường ô nhiễm,…

Ăn nhiều đồ dầu mỡ có thể gây nên viêm da tiết bã

3. Dấu hiệu nhận biết của bệnh viêm da tiết bã

Trên thực tế, các triệu chứng có sự khác biệt ở từng vùng da bị ảnh hưởng và độ tuổi của người mắc phải. Sau đây là một vài triệu chứng điển hình của bệnh ở trẻ nhỏ cùng người trưởng thành.

3.1 Triệu chứng viêm da tiết bã ở trẻ em

Trẻ em từ 0 – 3 tháng tuổi thường bị viêm da tiết bã và phần lớn chỉ gây triệu chứng ở vùng da đầu. Sau khoảng 3 – 12 tháng những tổn thương thường tự biến mất , mà không cần các biện pháp điều trị can thiệp.

Viêm da dầu ở trẻ nhỏ có thể tự biến mất mà không cần điều trị

Những triệu chứng của bệnh viêm da dầu điển hình ở trẻ nhỏ:

• Các mảng da có màu vàng nhạt, vàng nâu và nâu đen xuất hiện trên da đầu.
• Mảng da bám chặt vào da dầu và chân tóc.
• Tổn thương da không gây ngứa ngáy, sưng viêm, đau nhức hay nóng rát.
• Ở các bé có những bệnh lý đi kèm như viêm da cơ địa, hen suyễn, chàm, thì bệnh có thể lan tỏa rộng và gây đỏ da toàn thân.

3.2 Triệu chứng của viêm da tiết bã ở người lớn

Ở người trưởng thành, ảnh hưởng của viêm da tiết bã tác động đến những vùng da có nhiều dầu thừa như da dầu, sau tai, cánh mũi, cung mày, cổ và ngực. Bệnh xảy ra ở người lớn thường có xu hướng kéo dài, dễ bị tái phát lại và không thể điều trị khỏi hoàn toàn.

Viêm da cơ địa ở người lớn thường ảnh hưởng đến những vùng da tiết nhiều dầu

Triệu chứng của bệnh viêm da dầu điển hình ở người lớn, bao gồm:

• Tổn thương điển hình là tình trạng da xuất hiện vết ban có màu đỏ/ hồng, trên bề mặt có vảy bong, ẩm và nhờn dính. Khi ảnh hưởng đến vùng da mặt, thương tổn da thường có màu đỏ/hồng và bằng phẳng so với các vùng da xung quanh.
• Viêm da tiết bã ở cánh mũi thường có tính chất đối xứng, da đỏ/hồng, dầu tiết nhiều và có nhiều vảy bong ở bề mặt. Tại cung mày, viêm da tiết bã thường gây bong vảy nhiều, để lộ dát ban da mỏng và có màu đỏ.
• Thông thường, bệnh này xảy ra ở da đầu và thường gây đỏ da, tiết nhiều thừa và có nhiều vảy bong dính vào chân tóc. Ở vùng viền tóc, xuất hiện các bờ viền nổi cộm, màu đỏ và thường có vảy trắng trên bề mặt dát ban.
• Người trưởng thành bị viêm da dầu cũng có thể ảnh hưởng đến vùng bẹn, dưới ngực, nách và cổ. Những vùng da này thường xuất hiện tổn thương điểm hình đi kèm với tình trạng viêm nang lông.
• Thông thường, bệnh viêm da tiết bã không làm ngứa ngáy hay nóng rát. Tuy nhiên, ở một số trường hợp tổn thương da có thể gây ngứa nhẹ khi có tuyến bã nhờn hoạt động mạnh.

4. Phương pháp điều trị bệnh viêm da tiết bã hiệu quả

Chưa có biện pháp điều trị viêm da dầu dứt điểm và triệt để. Do đó, các biện pháp được áp dụng chỉ có tác dụng ngăn ngừa bệnh lan rộng, hạn chế tình trạng tái phát và cải thiện thương tổn da. Thực tế  chứng minh, nếu tích cực trong quá trình điều trị và chăm sóc, bệnh thường đáp ứng tốt và ít khi bùng phát mạnh. 

4.1. Sử dụng thuốc bôi và thuốc uống

Dùng thuốc là phương pháp chính trong quá trình điều trị viêm da tiết bã. Bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân các loại thuốc bôi để làm giảm tổn thương, cũng như cải thiện sức đề kháng cho da. Nhưng trong trường hợp bệnh lan tỏa rộng và có tiến triển phức tạp, việc kết hợp thuốc bôi và thuốc uống có thể được cân nhắc

Viêm da dầu được điều trị bằng cách dùng thuốc bôi và thuốc uống

4.2. Liệu pháp ánh sáng

Với những trường hợp bệnh nặng, xu hướng kéo dài và đáp ứng kém với thuốc điều trị, liệu pháp ánh sáng (quang trị liệu) sẽ được chỉ định Biện pháp này sử dụng tia UVA hoặc UVB để làm sạch vảy bong, cải thiện các triệu chứng ở da. Mức độ tổn thương và khả năng đáp ứng của từng trường hợp, sẽ ảnh hưởng đến số lần thực hiện quang trị liệu. Khi áp dụng biện pháp này, hầu hết bệnh nhân đều có cải thiện rõ rệt.
Quang trị liệu ít gây mỏng, teo da và suy giảm miễn dịch như các loại thuốc điều trị tại chỗ. Nhưng biện pháp này có thể làm tăng tốc độ oxy hóa (lão hóa da) và gây ung thư. Do đó, bạn phải áp dụng quang trị liệu theo phác đồ điều trị từ bác sĩ chuyên khoa.

4.3. Kết hợp với biện pháp chăm sóc

Bên cạnh việc sử dụng thuốc và áp dụng liệu pháp ánh sáng, bạn nên kết hợp cùng biện pháp chăm sóc để hỗ trợ cải thiện triệu chứng, tăng sức đề kháng của da và hạn chế nguy cơ tái phát bệnh.

Nên dưỡng ẩm cho da đều đặn nhằm giữ ẩm cho da và làm sạch vảy bong

Biện pháp chăm sóc đối với người bị bệnh viêm da tiết bã, bao gồm:

• Vệ sinh da với nước thường xuyên để làm sạch vảy bong, giảm dầu thừa và làm dịu vùng da bị ảnh hưởng.
• Thoa kem dưỡng ẩm dịu nhẹ 2 – 3 lần/ ngày để điều hòa hoạt động tiết bã nhờn, làm mềm da cũng như giảm hoạt động tăng sinh tế bào chết.
• Nếu xà phòng và các sản phẩm chăm sóc da có độ pH cao và chứa nhiều thành phần có khả năng kích ứng, hãy thay đổi.
• Mỗi ngày nên dành 5 – 10 phút tắm nắng, tốt nhất trong thời gian 6 – 9 giờ sáng. Tác động từ tia UVA và UVB có thể giảm nhẹ các triệu chứng của bệnh, tăng cường sức đề kháng cho da và thúc đẩy tổng hợp vitamin D 
• Giữ vệ sinh cá nhân và đảm bảo da được thông thoáng.
• Nghỉ ngơi và ăn uống điều độ để cải thiện sức khỏe tổng thể, hỗ trợ ức chế bệnh và nâng cao miễn dịch.

Qua những chia sẻ ở trên, chắc chắn bạn đã có thêm thông tin chi tiết về nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị viêm da tiết bã. Hy vọng bạn sẽ có thêm kinh nghiệm cũng như kiến thức để phòng tránh cho bản thân và gia đình. Điều quan trọng hơn là bạn phải biết chăm sóc bản thân bằng việc thường xuyên tập luyện thể dục thể thao. Để biết thêm về các dụng cụ, thiết bị tập luyện thể thao tại nhà như xe đạp tập, máy chạy bộ, hãy truy cập website của sieuthitaigia.vn nhé!

• Sieuthitaigia.vn trung tâm mua sắm tại nhà với hệ thống siêu thị 63 tỉnh thành với các dòng sản phẩm như: Máy chạy bộ, xe đạp tập, ghế massage, máy làm kem tươi, máy làm đá viên, máy hút chân không công nghiệp…được khách hàng tin dùng hàng đầu hiện nay.
• Hệ thống cửa hàng có số lượng lớn nhất tại 63 tỉnh trên toàn quốc, giúp quý khách hàng trải nghiệm gần nhà tiện lợi để lựa chọn được cho gia đinh mình sản phẩm phù hợp nhất.