Ho gà vô cùng nguy hiểm nếu không được kịp thời phát hiện

Ho gà là một bệnh truyền nhiễm cấp tính qua đường hô hấp do vi khuẩn Bordetella pertussis gây ra, mà bất kỳ ai cũng có thể bị lây nhiễm. Bệnh lây lan rất nhanh qua không khí và nếu không kịp thời phát hiện điều trị có thể nguy hiểm tới tính mạng.

Theo thống kê của tổ chức y tế thế giới WHO, mỗi năm có tới 30 - 50 triệu người mắc phải bệnh này và con số tử vong lên tới trên 300 nghìn người. Trong đó,một nửa trường hợp số ca nhiễm ho gà là trẻ sơ sinh dưới một tuổi và những người chưa được tiêm phòng vắc xin phòng bệnh. Theo thống kê, bệnh xảy ra thường xuyên hơn ở trẻ em gái. 

1. Nguyên nhân và đường lây truyền bệnh

1.1. Nguyên nhân

Nguyên nhân gây ra bệnh ho gà là do người bệnh nhiễm phải vi khuẩn Bordetella pertussis qua đường hô hấp. Chúng bám vào các lông mao trong hệ hô hấp trên và tiết ra độc tố khiến đường thở sưng lên. Loại vi khuẩn này chủ yếu tồn tại trong cơ thể người và sẽ chết sau 1h khi ở ngoài môi trường. 

1.2. Bệnh ho gà có lây không?

Bệnh có tính chất lây lan. Trực khuẩn ho gà không dễ tồn tại ở môi trường bên ngoài mà chỉ có thể phát triển và sinh sản ở niêm mạc đường hô hấp trên và lây lan theo các giọt bắn. Tốc độ lây lan của chúng là rất nhanh và lây truyền chủ yếu qua không khí khi người bệnh nói chuyện, hắt hơi, ho hoặc tiếp xúc trực tiếp với tiết dịch ở họng, mũi khi người bệnh nôn, nhổ, xì mũi.

Khả năng lây nhiễm của bệnh nhân cho người khác kéo dài từ khi bắt đầu mắc bệnh cho đến khoảng ba tuần sau khi bắt đầu cơn ho dữ dội. Nhưng nếu được điều trị bằng kháng sinh trong năm ngày, bệnh sẽ không còn khả năng lây nhiễm nữa.

Theo nghiên cứu, một người nhiễm bệnh có thể lây lan cho 12-17 người khác và lây lan nhanh trong vòng 2 tuần đầu tiên nhiễm bệnh. Trong đó, chiếm tới 90% người mắc bệnh là trẻ em dưới 1 tuổi chưa tiêm phòng vắc xin hoặc trẻ em chưa tiêm đủ 3 mũi vắc xin.

Vi khuẩn Bordetella pertussis là nguyên nhân gây bệnh

2. Triệu chứng ho gà người lớn và trẻ sơ sinh

Cả trẻ sơ sinh và người lớn đều có những triệu chứng bệnh giống nhau. Cụ thể là sau khi lây nhiễm, vi khuẩn ho gà sẽ có thời gian ủ bệnh từ 6-20 ngày. Trung bình sau 1-2 tuần thì sẽ có các triệu chứng bệnh biểu hiện rõ ràng. Và chúng được chia thành các giai đoạn cụ thể như sau.

2.1. Giai đoạn đầu - viêm đường hô hấp

Sau những ngày ủ bệnh, bệnh sẽ có các triệu chứng viêm đường hô hấp ở dạng nhẹ như sốt nhẹ, ho khan, hắt hơi, chảy nước mũi kéo dài và cơ thể thấy mệt mỏi, chán ăn trong từ 1-2 tuần. Các triệu chứng trong giai đoạn đầu này khiến nhiều người thường nhầm lẫn với bệnh cảm lạnh, cảm cúm thông thường nên không kịp thời điều trị, dẫn tới tình trạng bệnh nặng hơn và chuyển sang giai đoạn khởi phát bệnh.

2.2. Giai đoạn hai - khởi phát bệnh

• Giai đoạn khởi phát bệnh với số lượng cơ ho tăng cao và ho kéo dài trong 1-2 tuần hoặc 1-2 tháng, thậm chí tới vài tháng với các triệu chứng nặng hơn.
• Ho dữ dội thành từng cơn, kéo dài 15-20 tiếng ho liên tục, yếu dần rồi mới ngừng lại.
• Sau mỗi lần ho, người nhiễm bệnh cần lấy nhiều oxy để thở, nên tạo ra những tiếng rít khàn khàn như tiếng gà từ trong cổ họng.
• Trong giai đoạn này, rõ nhất là ở trẻ em sẽ có các biểu hiện chán ăn, người lờ đờ, xanh xao, chảy nước mắt nước mũi, nổi tĩnh mạch cổ, mặt tím tái do thiếu dưỡng khí trong khi ho, nặng hơn là nôn ói sau ho.
• Sau ho là khạc đờm và đờm này thường có màu trắng trong, độ dính cao. Đây là một nguồn lây bệnh chủ yếu vì trong đờm chứa các vi khuẩn gây bệnh.

Những triệu chứng trong giai đoạn này là biểu hiện sự đấu tranh chống lại vi khuẩn của hệ miễn dịch. Nếu thấy tình trạng kéo dài thì nên đến các trung tâm y tế, bệnh viện để thăm khám và điều trị kịp thời tránh để bệnh tình nặng hơn và nguy hiểm tới tính mạng.

Triệu chứng người bệnh ho dữ dội

2.3. Giai đoạn ba - hồi phục

Sau thời gian phát bệnh thì vi khuẩn được hệ miễn dịch khống chế, dẫn tới các triệu chứng bệnh thuyên giảm với các cơn ho kèm sốt nhẹ sẽ ít đi. Tuy nhiên, hệ miễn dịch không tiêu diệt được vi khuẩn. Nên sau vài tháng tình trạng bệnh lại tái diễn và nếu trở nặng hơn sẽ dẫn tới viêm phổi cùng nhiều biến chứng nguy hiểm khác.

Các triệu chứng bệnh ở trẻ vị thành niên và người trưởng thành sẽ nhẹ hơn so với triệu chứng ho gà ở trẻ sơ sinh. Và nhóm đối tượng này thường khỏi sau 1-2 tuần do hệ miễn dịch khỏe mạnh hơn. Vậy nên, nhiều người thường không nghĩ tới mình mắc bệnh, mà chỉ nghĩ là cảm cúm thông thường. Nhưng đến giai đoạn nặng thì bệnh tiến triển nhanh hơn và mau chóng khiến người bệnh kiệt sức.

3. Chẩn đoán và điều trị bệnh bằng cách nào?

3.1. Chẩn đoán bệnh

Để xác định bản thân có nhiễm căn bệnh này hay không, thì chúng ta cần tới bệnh viện để khám và xét nghiệm kiểm tra. Ban đầu, bác sĩ sẽ hỏi về lịch sử các dấu hiệu và triệu chứng, đồng thời kiểm tra thể chất của người bệnh. Sau đó tiến hành các xét nghiệm:

• Nuôi cấy vi trùng: Phương pháp này được thực hiện trong 3 tuần đầu lây nhiễm vi khuẩn. Bác sĩ sẽ lấy mẫu nước bọt hoặc đờm của người bệnh để quan sát qua kính hiển vi phát hiện vi khuẩn gây bệnh.
• Xét nghiệm PCR: Giống như phương pháp nuôi cấy vi trùng, xét nghiệm PCR được thực hiện tại 3 tuần đầu nhiễm bệnh sẽ mang lại hiệu quả chính xác nhất.
• Xét nghiệm máu: Sử dụng phương pháp cấy vi trùng và xét nghiệm PCR không mang lại hiệu quả chính xác sau 3 tuần, hoặc với người trưởng thành đi khám muộn sau thời gian dài ho không khỏi, thì các bác sĩ sẽ sử dụng phương pháp xét nghiệm máu để kiểm tra.

Cấy vi trùng để xét nghiệm

3.2. Điều trị bệnh ho gà

Nhằm điều trị bệnh, các bác sĩ sẽ kê đơn thuốc kháng sinh để người bệnh sử dụng tại nhà, hoặc với trẻ nhỏ thường sẽ nằm viện để điều trị nội trú. Đối với những người mắc bệnh này, dùng kháng sinh trong vòng ba tuần kể từ khi có các triệu chứng ban đầu là có hiệu quả. Nhưng nếu vượt quá thời gian này thì hầu như không có tác dụng đối với hầu hết mọi người.

Trẻ em dưới một tuổi và phụ nữ có thai nên dùng thuốc trong vòng sáu tuần kể từ khi bắt đầu xuất hiện các triệu chứng. Thuốc kháng sinh được bác sĩ sử dụng để điều trị bao gồm erythromycin, azithromycin và hợp chất trimethoprim.

3.3. Tự chăm sóc bệnh nhân tại nhà

Ngoài ra, trong khi sử dụng thuốc kháng sinh, người bệnh cần kết hợp ăn uống, sinh hoạt khoa học, hợp lý:

• Uống thuốc đúng và đủ theo đơn kê của bác sĩ.
• Uống nhiều nước để làm loãng dịch đờm, đồng thời thường xuyên rửa mũi, súc miệng để giảm nguy cơ nhiễm trùng lây lan rộng và giảm triệu chứng ngạt mũi, long đờm.
• Bổ sung chất dinh dưỡng bằng thực phẩm, ăn thành nhiều bữa.
• Rửa tay thường xuyên với xà phòng để đảm bảo vệ sinh.
• Phòng ở thoáng mát, có ánh mặt trời giúp tiêu diệt vi khuẩn và không có các chất kích thích hô hấp.

4. Biến chứng của bệnh ho gà nguy hiểm ra sao?

4.1. Đối với người trưởng thành

Căn bệnh truyền nhiễm này là bệnh lý không quá nghiêm trọng đối với người trưởng thành. Chỉ cần phát hiện sớm và điều trị có thể khỏi hoàn toàn. 

4.2. Biến chứng bệnh ho gà ở trẻ sơ sinh

Nhưng nếu là trẻ nhỏ khi chưa được tiêm phòng vắc xin và không kịp thời điều trị thì căn bệnh này có thể nguy hiểm tới tính mạng. Theo thống kê, 50% trẻ sơ sinh mắc bệnh phải nằm viện để điều trị. Trong đó, khoảng 25% trường hợp bệnh trở nên nghiêm trọng, dẫn tới viêm phổi. Và đáng buồn hơn khi cứ 100 trẻ lại có 1 trẻ bị tử vong do bệnh. Ngoài ra, những biến chứng thường thấy khác của bệnh đối với trẻ so sinh và trẻ nhỏ bao gồm:

• Viêm phổi, co giật, ngưng thở, tăng áp phổi.
• Viêm não.
• Gãy xương sườn do ho kịch liệt.
• Mất kiểm soát bàng quang…
• Ngoài ra, trẻ sơ sinh mắc bệnh ho gà thường bị sút cân, cả người uể oải, nhiễm trùng cơ hội do hệ miễn dịch suy yếu, ở trẻ nhỏ thường bị thiếu dinh dưỡng, chậm phát triển.

Biến chứng khiến trẻ bị co giật

5. Biện pháp phòng tránh bệnh hiệu quả

Biện pháp phòng ngừa bệnh ho gà hiệu quả nhất là tiêm phòng vắc xin với trẻ sơ sinh, trẻ em, người mẹ đang mang thai và tiêm chủng mở rộng với những khu vực có tỷ lệ tiêm phòng thấp, bao gồm cả người trưởng thành. Ngoài ra, chúng ta còn cần có những biện pháp phòng tránh như sau.

5.1. Tiêm vắc xin phòng bệnh cho trẻ

• Nên tiêm vắc xin đầu tiên khi trẻ được sáu đến tám tuần tuổi và tiêm bốn liều trước hai tuổi.
• Nên tiêm phòng tiếp 1 lần sau khi lớn lên vì vắc xin không có hiệu lực mãi mãi.

5.2. Giữ gìn vệ sinh môi trường sống

• Giữ vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng.
• Che miệng khi ho hoặc hắt hơi.
• Vệ sinh nơi ở, nhà trẻ, lớp học sạch sẽ, thoáng mát và phun thuốc khử trùng định kỳ.

5.3. Tự bảo vệ bảo thân để hạn chế nguy cơ lây bệnh

• Khi có dịch bệnh thì cần khoanh vùng và cách ly, phun thuốc khử trùng khu dịch bệnh.
• Không tiếp xúc hoặc hạn chế tiếp xúc với người mắc bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh. Nhất là đối với trẻ em vì hệ miễn dịch của chúng rất yếu.
• Trong gia đình có người mắc bệnh thì các thành viên trong nhà nên uống thuốc kháng sinh theo đơn của bác sĩ để phòng tránh dịch bệnh.
• Tăng cường hệ miễn dịch bằng cách tập luyện thể dục thể thao, ăn uống khoa học, nghỉ ngơi điều độ.

Tiêm phòng là biện pháp hữu hiệu nhất để phòng bệnh

Hy vọng, bài viết trên đây đã cung cấp thông tin hữu ích về bệnh ho gà. Để bản thân mình luôn khỏe mạnh và phòng tránh trước các bệnh nhiễm khuẩn thì chúng ta cần tiêm phòng đầy đủ, nên tiêm lại lại định kỳ theo khuyến cáo của bác sĩ và khám sức khỏe định kỳ 2 lần/năm. Bên cạnh đó, bạn có thể sử dụng các sản phẩm như xe đạp tập, máy chạy bộ để tăng cường sức khỏe ngay tại nhà. Tham khảo các thiết bị thể dục thể thao và các bài viết chăm sóc sức khỏe hữu ích tại website sieuthitaigia.vn.

SIÊU THỊ TẠI GIA

• Website: https://www.sieuthitaigia.vn
• Fanpage: https://www.facebook.com/Sieuthitaigia.vn
• Tổng đài MIỄN PHÍ: 1800 6884

• Sieuthitaigia.vn trung tâm mua sắm tại nhà với hệ thống siêu thị 63 tỉnh thành với các dòng sản phẩm như: Máy chạy bộ, xe đạp tập, ghế massage, máy làm kem tươi, máy làm đá viên, máy hút chân không công nghiệp…được khách hàng tin dùng hàng đầu hiện nay.
• Hệ thống cửa hàng có số lượng lớn nhất tại 63 tỉnh trên toàn quốc, giúp quý khách hàng trải nghiệm gần nhà tiện lợi để lựa chọn được cho gia đinh mình sản phẩm phù hợp nhất.