Nguyên Nhân Gây Ô Nhiễm Không Khí Là Do Đâu?

Không thể phủ nhận rằng không khí toàn cầu đang trở nên vô cùng ô nhiễm. Điều gì đã khiến chất lượng không khí trở nên tồi tệ đáng cảnh báo đến vậy? Bài viết dưới đây sẽ gửi đến bạn nguyên nhân gây ô nhiễm không khí và những cảnh báo về hệ lụy của chúng đến con người. 

Hiện nay, ô nhiễm không khí là một vấn đề vô cùng nhức nhối trong cộng đồng người Việt Nam nói riêng và trên toàn thế giới nói chung. Có rất nhiều hiểm họa nghiêm trọng từ vấn đề này ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Hãy cùng tìm hiểu những nguyên nhân gây ô nhiễm không khí cũng như hậu quả và cách cải thiện môi trường trong khả năng của bản thân, đừng bỏ qua nhé!

1. Thế nào là ô nhiễm không khí

Như đã biết, không khí rất cần thiết cho hoạt động sống của con người. Với đặc tính không màu, không mùi, thành phần chủ yếu là Nitơ (78%), Oxy (21%), còn lại là Argon, Cacbon dioxit và dạng vết của khí Hydro, Neon, Heli, Metan, Krypton, hơi nước; khi các chất độc hại được thêm vào hỗn hợp khí này với nồng độ vượt quá khả năng phân hủy, chuyển đổi hay hòa tan của khí quyển thì đó gọi là ô nhiễm không khí. 

Cụ thể hơn, có thể hiểu rằng, ô nhiễm không khí có thể được coi một số chất khí, các loại hạt vật chất lơ lửng, các hạt chất lỏng dưới dạng bụi hạt hòa tan hoặc lơ lửng trong không khí, đồng thời có thể tương tác với nhau tạo ra các phản ứng làm thay đổi thành phần tự nhiên của khí quyển. Ngoài ra, chất lượng không khí cũng sẽ giảm sút trong trường hợp nồng độ CO2 (một trong những thành phần có trong không khí sạch) vượt ngưỡng cho phép và cao hơn mức bình thường. 

Một số chất chính gây ô nhiễm không khí được Tổ chức Y tế Thế giới tổng hợp, bao gồm: Oxit Nito (NOx), Oxit Lưu huỳnh (SOx), Cacbon monoxit (CO), Ozon tầng mặt đất, chì, các hạt vật chất khí quyển lơ lửng (điển hình là bụi mịn có kích thước nhỏ hơn 2.5 micron (PM2.5)).

Mức độ ô nhiễm không khí sẽ thay đổi theo mùa, theo ngày, theo các hoạt động công nghiệp, lưu lượng giao thông và thành phần ô nhiễm cũng biến đổi từ ngày này qua ngày khác nhưng thường có khuynh hướng theo một chu kỳ.

Ô nhiễm không khí một phần vì CO2 vượt ngưỡng cho phép

2. Nguyên nhân gây ô nhiễm không khí

Có rất nhiều nguyên nhân gây ra ô nhiễm không khí, tuy nhiên các nguyên nhân được chia thành hai nhóm như sau:

2.1. Nguyên nhân khách quan

Đây là yếu tố phát sinh do các quá trình diễn ra hoàn toàn tự nhiên trong môi trường, chẳng hạn:

• Quá trình phun trào núi lửa dẫn đến một lượng lớn khí metan, clo, lưu huỳnh,... hàng tấn khói bụi dày phát tán ra môi trường.
• Bão và lốc xoáy: Quá trình này sinh ra một lượng lớn khí NOx, đặc biệt với các trận bão cát sẽ là nguyên nhân mang lượng bụi mịn lớn vào không khí.
• Gió bụi: Đây là một trong những tác nhân gây ra ô nhiễm và lan truyền ô nhiễm với quy mô lớn.
• Thời điểm giao mùa: Phổ biến ở giai đoạn giao mùa có xuất hiện sương mù dày đặc tầm thấp.
• Yếu tố khác: Quá trình phân hủy xác động thực vật trong tự nhiên, quá trình phân rã phóng xạ trong lớp vỏ trái đất,...

Núi lửa phun trào tạo ra lượng khói bụi lớn

2.2. Nguyên nhân chủ quan

Đây là các nguyên nhân gây ô nhiễm không khí do tác động từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh, sinh hoạt của con người. 

Do hoạt động sản xuất công nghiệp: Mọi hoạt động sản xuất công nghiệp đều có một quy trình, mà trong đó từng công đoạn chắc chắn sẽ có phát sinh các loại khí, hơi, khói mù... vào khí quyển. Tùy vào đặc thù của từng ngành, quy mô sản xuất, kỹ thuật và công nghệ sản xuất, mà thành phần cũng như lượng chất thải phát sinh ra sẽ khác nhau. Nếu không có hệ thống xử lý chất thải theo tiêu chuẩn, tất cả chất này sẽ phát tán ra môi trường với mức độ cực kỳ nguy hiểm. 

Do giao thông vận tải: Ngày nay, số lượng phương tiện giao thông cực lớn và ngày càng gia tăng. Đồng nghĩa với đó là  quá trình đốt cháy các sản phẩm xăng, dầu phục vụ hoạt động của phương tiện diễn ra không ngừng. Chính vì thế, Nito Oxit và Mono Cacbon (sản phẩm quá trình đốt cháy nhiên liệu động cơ) được sinh ra. Có thể nói, đây là nguồn gây ô nhiễm không khí chính, chiếm vị trí hàng đầu hiện nay. 

Ô nhiễm không khí do khí thải từ phương tiện giao thông

Do nông nghiệp: Ô nhiễm không khí từ hoạt động nông nghiệp do việc sử dụng thuốc trừ sâu, thuốc bảo vệ thực vật, thuốc diệt cỏ... tạo ra các khí Metan, Hydro Sunfua cực độc hại cho môi trường. Ngoài ra, quá trình đốt tàn dư thực vật như rơm, rạ, rau màu trên đồng ruộng gây ô nhiễm bởi khói mù lan rộng.

Do các nguồn ô nhiễm không khí trong nhà: Nguyên nhân này chủ yếu do hoạt động của con người gây ra.

• Sử dụng các thiết bị có khả năng phát sinh khí ozone như hệ thống sưởi, hệ thống làm lạnh, máy photocopy...
• Hút thuốc lá: Sản sinh nicotin, CO.
• Phát sinh các hợp chất hữu cơ bay hơi từ các chất tẩy rửa, thuốc diệt côn trùng,...
• Hoạt động phá dỡ công trình xây dựng có chứa amiang.
• Sử dụng nhiên liệu đốt như than, củi, rơm, gas.
• Khí từ các bể phốt, ống dẫn khí thông hơi từ hệ thống dẫn nước thải của gia đình.  

Nhiên liệu đốt như than có thể gây hại môi trường

3. Ảnh hưởng của ô nhiễm không khí đến sức khỏe

Nhiều nghiên cứu đã cho thấy ô nhiễm không khí góp phần gây ra nhiều bệnh liên quan đến đường hô hấp. Với những người thường xuyên phải tiếp xúc trong môi trường khói mù độc hại hàng ngày sẽ gia tăng nguy cơ mắc các bệnh sau: 

• Hen suyễn: Những khu vực như khu đô thị có sự phát sinh của SO2 với nồng độ cao dẫn đến khó thở nghiêm trọng và tăng tỷ lệ mắc bệnh lên rất cao.
• Viêm phế quản mãn tính: Khí thải gây kích ứng mũi họng và phế quản, khiến phế quản tạo ra một lượng lớn các chất nhầy dẫn đến ho kéo dài.
• Khí phế thũng: NO2 trong không khí ô nhiễm được xác định là nguyên nhân khiến các túi phổi và túi không khí trong phổi từ nhỏ trở nên tăng dần về kích thước, làm giảm tính đàn hồi của nó và là các túi này bị phá hủy. 
• Một số biểu hiện khác kèm theo bởi ảnh hưởng của ô nhiễm không khí như kích ững hoặc khô mắt mũi họng, ngứa mắt, chảy nước mắt, ngạt mũi, hắt hơi, chảy máu cam, giọng biến đổi, tức ngực thở dốc,... Ngoài ra, các triệu chứng khô, ngứa da, phát ban, đau đầu, choáng váng, buồn nôn, cảm giác khó chịu hay mệt mỏi khó tập trung cũng là do sự suy giảm của chất lượng không khí ở khu vực bạn đang sinh sống. Như vậy, việc tiếp xúc trực tiếp với môi trường không khí bị ô nhiễm sẽ gây ra rất nhiều hậu quả nghiêm trọng đến sức khỏe của bạn và gia đình. 

4. Biện pháp khắc phục - cải thiện chất lượng không khí

4.1. Đối với không khí trong nhà

• Sử dụng thiết bị lọc không khí để xử lý bụi bẩn.
• Không hút thuốc lá, thuốc lào.
• Trồng nhiều cây xanh.
• Tiết kiệm năng lượng và hạn chế sử dụng các thiết bị sưởi, làm lạnh khi không cần thiết. 
• Thường xuyên dọn dẹp nhà cửa và kiểm tra hệ thống đường ống trong gia đình.
• Sử dụng hệ thống phun sương thường xuyên.

4.2. Đối với môi trường không bên ngoài

• Nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho người dân, đặc biệt ở vùng thông thôn - nơi có hoạt động nông nghiệp mạnh.
• Ưu tiên sử dụng các phương tiện giao thông công cộng, đảm bảo chất lượng và hạn chế phát sinh chất thải.
• Tích cực trồng cây xanh để tăng khả năng hấp thụ khí CO2.
• Trong thời tiết nắng nóng, khói bụi, nên phun nước, tưới cây rửa đường mỗi ngày.
• Hạn chế sử dụng các hợp chất hóa học.
• Khuyến khích chăn nuôi khép kín và xây dựng hầm biogas.
• Kiểm soát chặt chẽ hoạt động xả thải từ các doanh nghiệp sản xuất và có chế tài xử phạt hợp lý

Tăng cường trồng cây xanh là cách cải thiện môi trường hiệu quả

Qua bài viết về nguyên nhân gây ô nhiễm không khí ở trên, có thể khẳng định, con người chính là tác nhân lớn nhất của vấn đề này. Vì thế hệ mai sau, hãy cùng góp một phần trong bảo vệ môi trường từ những hành động nhỏ có ý nghĩa lớn. Hy vọng, bài viết đã giúp bạn có cách nhìn nhận đúng đắn hơn và truyền cảm hứng bảo vệ môi trường đến bạn. Bạn hãy thường xuyên truy cập website sieuthitaigia.vn để tìm xem các bài viết và tham khảo các sản phẩm chăm sóc sức khỏe hữu ích như xe đạp tập, máy chạy bộ, ghế massage... nhé!

SIÊU THỊ TẠI GIA

• Website: https://www.sieuthitaigia.vn
• Fanpage: https://www.facebook.com/Sieuthitaigia.vn
• Tổng đài MIỄN PHÍ: 1800 6884

• Sieuthitaigia.vn trung tâm mua sắm tại nhà với hệ thống siêu thị 63 tỉnh thành với các dòng sản phẩm như: Máy chạy bộ, xe đạp tập, ghế massage, máy làm kem tươi, máy làm đá viên, máy hút chân không công nghiệp…được khách hàng tin dùng hàng đầu hiện nay.
• Hệ thống cửa hàng có số lượng lớn nhất tại 63 tỉnh trên toàn quốc, giúp quý khách hàng trải nghiệm gần nhà tiện lợi để lựa chọn được cho gia đinh mình sản phẩm phù hợp nhất.