Đang tải...

Những điều cần biết về các nhóm máu

Bạn có hiểu biết nhiều về các nhóm máu trên thế giới? Những nhà nghiên cứu đã phát hiện ra có rất nhiều nhóm máu khác nhau, có được sự đa dạng này là do nhóm gen của bố mẹ truyền lại cho con quy định nên.

Máu được phân loại ra thành nhiều nhóm khác nhau. Hiện tại đã có khoảng 40 nhóm máu được tìm ra. Người ta dựa trên đặc điểm về các chất cacbohidrat và protein trên hồng cầu để chia ra thành các nhóm máu. Tuy vậy, chỉ có 2 nhóm máu chủ yếu và quan trọng nhất. Hãy cùng xem đó là hai nhóm máu nào nhé!

1. Tìm hiểu các nhóm máu - máu là gì?

Thành phần của máu gồm tế bào và huyết tương. Trong các tế bào máu bao gồm hồng cầu, tiểu cầu và bạch cầu, còn huyết tương là dung dịch màu vàng có thành phần chủ yếu là nước và một số chất khác như vitamin, đường, đạm, muối khoáng… Với sự xuất hiện của của kháng nguyên trên bề mặt hồng cầu, cùng với kháng thể trong huyết tương sẽ quy định ra các nhóm máu khác nhau, do đó mỗi nhóm máu cũng mang những nét đặc trưng riêng biệt.

các nhóm máu

Các nhóm máu của con người

Kháng nguyên: Là các chất kích thích hệ thống miễn dịch của cơ thể sản sinh ra kháng thể. Kháng nguyên có thể là virus, vi khuẩn hoặc những sinh vật lạ gây bệnh bên trong cơ thể. Có ba loại kháng nguyên phổ biến là xanoantigen, alloantigen, antoantigen.

Kháng thể: Còn được gọi là globulin, có dạng hình chữ Y. Chúng có bản chất là các protein được cơ thể sản xuất ra để chống lại các yếu tố gây hại cho cơ thể. Có năm loại kháng thể là Immunoglobulin M, A, E, D và G.

Trên thực tế có đến trên 30 nhóm máu khác nhau và trong số đó có hơn 600 các kháng nguyên được tìm thấy, nhưng những kháng nguyên này đều rất hiếm gặp. Các nhóm máu điển hình gồm:

  • Nhóm máu ABO: Được gọi là nhóm máu ABO vì trên trên bề mặt hồng cầu có kháng nguyên A và B.
  • Nhóm máu Rh: Đây là nhóm máu quan trọng thứ hai sau hệ thống nhóm máu ABO.
  • Nhóm máu Lewis.
  • Nhóm máu Kell.
  • Nhóm máu MNS: Nhóm máu này có tên gọi thể hiện sự có mặt của kháng nguyên M và N hoặc S và s.

2. Hệ thống nhóm máu ABO

Hệ thống nhóm máu ABO được tìm ra bởi bác sĩ người Áo tên là Karl Landsteiner ở Viện Giải phẫu bệnh lý đại học y khoa Vienna thuộc Áo vào năm 1900. Trong hệ thống nhóm máu ABO, thì sẽ có 4 nhóm máu khác nhau trực thuộc và có 8 loại máu khác nhau. Các nhóm máu cụ thể như sau:

2.1. Nhóm máu A

Nhóm máu A: Là sự xuất hiện của kháng nguyên A trên bề mặt các tế bào hồng cầu, cùng kháng thể B trong huyết tương. Người mang nhóm máu A có thể truyền máu cho người mang nhóm máu A hoặc AB và có thể nhận máu từ những người mang nhóm máu O.

2.2. Nhóm máu B

Nhóm máu B: Có sự xuất hiện của kháng nguyên B trên bề mặt các tế bào hồng cầu, cùng kháng thể A trong huyết tương. Người mang nhóm máu B có thể truyền máu cho những người thuộc nhóm máu B hoặc AB và có thể nhận máu từ những người mang nhóm máu O.

các nhóm máu

Các nhóm máu ABO

2.3. Nhóm máu AB

So với hai nhóm máu trên, nhóm máu AB kém phổ biến hơn, có thể nói là hiếm gặp. Nhóm máu AB này có sự xuất hiện của cả kháng nguyên A và kháng nguyên B trên bề mặt tế bào hồng cầu, còn trong huyết tương sẽ không có kháng thể. Những người thuộc nhóm máu này chỉ có thể truyền máu cho người có cùng nhóm máu AB, nhưng lại có thể nhận máu từ bất kỳ nhóm máu nào như A, B, AB và cả nhóm máu O.

Nhóm máu AB hiếm gặp hơn nhóm A hoặc B

2.4. Nhóm máu O

Nhóm máu O: Không có cả kháng nguyên A và kháng nguyên B trên bề mặt hồng cầu, nhưng lại có cả kháng thể A và kháng thể B trong huyết tương. Chính vì lý do này mà những người thuộc nhóm máu O có thế truyền máu cho bất cứ người mang nhóm máu nào, vì chúng không có kháng nguyên trên bề mặt. Ngược lại, người thuộc nhóm máu O chỉ nhận được máu từ những người mang nhóm máu O, vì để tránh sự đối đầu của các kháng thể giống nhau trong huyết tương.

Trong di truyền học các nhóm máu được quy định bởi những kí hiệu như sau:

  • AA hoặc AO sẽ quy định cho nhóm máu A.
  • BB hoặc BO sẽ quy định cho nhóm máu B.
  • AB quy định cho nhóm máu AB.
  • OO sẽ quy định cho nhóm máu O.

Ở Việt Nam, tỷ lệ các nhóm máu được nghiên cứu và thống kê lại rồi đưa ra các tỷ lệ tương ứng: nhóm O khoảng 42,1%, nhóm B vào khoảng 30,1%, nhóm A khoảng 21,2% và nhóm AB khoảng 6,6%. Chỉ số thấp nhất rơi vào nhóm máu AB và cao nhất là ở nhóm máu B, tỷ lệ này sẽ có sự thay đổi theo từng năm.

3. Hệ thống nhóm máu Rh (Rhesus)

các nhóm máu

Đây là nhóm máu hiếm

Nhóm máu này được tìm ra bởi Landsteiner vào năm 1940. Rh là hai chữ cái viết tắt của từ Rhesus, có tên gọi này là do trong quá trình vận chuyển oxy qua lại của hồng cầu thì trên bề mặt hồng cầu có thể gắn thêm một loại protein có tên là Rhesus. Ở nhóm máu này người ta tìm thấy có khoảng 50 kháng nguyên khác nhau. Trong 50 loại kháng nguyên này thì có 5 loại kháng nguyên quan trọng nhất đó là: C, c, D, E và e, kháng nguyên D được xem là loại kháng nguyên mạnh nhất trong nhóm máu Rh vì nó có thể tạo ra miễn dịch cao. Dựa vào sự có mặt hay không có mặt của kháng nguyên D này thì hệ thống nhóm máu Rh có hai loại nhóm máu:

Nhóm máu Rh + (hay còn gọi là Rh dương): Với những người thuộc nhóm máu này đồng nghĩa với việc có thể của hộ có kháng nguyên D trên bề mặt hồng cầu. Tỷ lệ người có nhóm máu Rh dương ở Việt Nam chiếm khoảng 99,96%, nhìn vào con số này thì có thể hiểu rằng đây là nhóm máu chính và phổ biến nhất.

Nhóm máu Rh - (hay còn gọi là Rh âm): Nghĩa là trong cơ thể của những người thuộc nhóm máu này sẽ không có sự xuất hiện của kháng nguyên D trên bề mặt hồng cầu. Nhóm máu chỉ chiếm 0,04% tỷ lệ trong nhóm máu Rh ở Việt Nam, bởi vậy chúng được xem là nhóm máu hiếm. Những người có nhóm máu Rh âm không nhận được máu từ người thuộc nhóm máu Rh dương. Đây là một điều khá bất lợi và có thể nói là nguy hiểm đối với những người mang nhóm máu hiếm này.

Rcác nhóm máu

Nhóm máu Rh

Trong huyết tương của người có nhóm máu Rh dương và Rh âm không có kháng thể anti D. Vì vậy trong quá trình truyền máu từ người có nhóm máu Rh dương cho người Rh âm, thì người Rh âm sẽ tạo ra kháng thể anti D. Nếu có sự lặp lại của việc nhận máu từ người Rh dương thì kháng thể anti D này trong cơ thể người có nhóm máu Rh âm sẽ gây hiện tượng ngưng kết hồng cầu, điều này rất nguy hiểm và có thể gây tử vong.

4. Thông tin về các nhóm máu khác bạn nên biết

Bên cạnh hai hệ thống máu kể trên, đóng vai trò rất quan trọng trong truyền máu. Ngày nay y học của chúng ta đã phát hiện ra hàng chục hệ thống nhóm máu. Mỗi hệ thống đó đều sẽ có nhiều kháng nguyên khác nhau. Khi cơ thể thiếu kháng nguyên chắc chắn sẽ tạo ra kháng thể tương ứng. Nếu lần truyền máu có chứa kháng nguyên này và sau đó lần truyền máu tiếp theo sẽ gây ra phản ứng. Việc phát hiện các kháng thể này sẽ thường được thực hiện bằng xét nghiệm chuyên biệt. Xét nghiệm đó gọi là Coombs hoặc xác định bằng phản ứng thường thấy trong môi trường albumin. Môi trường này còn được gọi là chất keo. 

Hệ thống Kell có nhiều kháng nguyên. Chúng chỉ có thể được tìm thấy trong các tế bào máu đỏ. Đó là kháng nguyên K và k. Hai kháng nguyên K và k do hai alen trội K và k biểu hiện ra. Trong đó, tần số của gen k đạt mức rất cao.

Kháng nguyên Kpa và Kpb, Kpc là 3 kháng nguyên đặc biệt. Chúng do cùng một nhóm gen gây ra trên cùng một locus (alen). Trong đó phải kể đến Kpb phổ biến hơn (≈ 98%) ở màu trắng. Gần như 100% ở màu đen. Còn Kpa đại diện cho khoảng 2% người da trắng. Kháng nguyên Kpc thuộc loại cực hiếm.

Cốc kháng nguyên Kp sẽ gắn liền với sự biểu hiện của gen k. Chính vì vậy nó được cho là nằm trong cùng hệ thống với Kell (K, k). Theo đó, locus Kp gần với locus K, k.

Ngoài ra còn nhiều loại kháng nguyên khác như Jsa, Jsb, kn… mà y khoa, khoa học đã tìm thấy. Con người cũng đã gặp những kiểu hình tựa như không có (không có kháng nguyên kell). Thế nhưng trường hợp này là rất hiếm.

các nhóm máu

Các nhóm máu khác được khoa học tìm thấy

Các globulin miễn dịch kháng K được chứng minh là rất quan trọng trong truyền máu. Bởi vì chúng phản ứng mạnh với các tế bào hồng cầu có chứa kháng nguyên K. Chúng cũng gây ra tán huyết. Ngoài ra, kháng thể miễn dịch kháng K cũng là nguyên nhân gây ra bệnh tán huyết ở trẻ sơ sinh. Nguyên do là vì bất đồng giữa mẹ và con.

Việc nắm thông tin về các nhóm máu sẽ giúp cho bạn hiểu rõ hơn về chúng, cũng như đây là điều cần thiết nếu bạn đang trong trường hợp cấp cứu nguy kịch cần cung cấp đúng nhóm máu mà mình mang. Hoặc có thể chẩn đoán một số bệnh từ việc bạn thuộc nhóm máu nào, tất cả những điều này đều hữu ích với bạn và mọi người, hãy chia sẻ bài viết trên nếu bạn thấy chúng bổ ích nhé! Đừng quên tập luyện thể dục thể thao với các thiết bị rèn luyện đến từ sieuthitaigia.vn để có cơ thể khỏe mạnh nhé! Bạn có thể tham khảo những thiết bị thích hợp sử dụng trong gia đình như máy chạy bộ, xe đạp tập tại website hoặc liên hệ hotline 1800 6884 để được hỗ trợ và tư vấn nhanh.

Hiểu rõ về các căn bệnh cũng là điều cần thiết để phòng ngừa chúng. Tuy nhiên, như thế chưa đủ, bạn cần dành ra khoảng 60 phút mỗi ngày để tập luyện thể thao hằng ngày. Nhằm nâng cao sức đề kháng, giúp cơ thể phòng tránh các căn bệnh một cách hiệu quả. Đừng lo lắng nếu bạn không có đủ thời gian đến phòng tập hằng ngày, sử dụng máy chạy bộ Elipsport hoặc xe đạp tập để tập luyện hoặc thư giãn tinh thần với ghế massage của thương hiệu Elipsport được phân phối chính hãng tại Siêu Thị Tại Gia. Đây là phương pháp thích hợp nhất cho trường hợp này.

  • Sieuthitaigia.vn trung tâm mua sắm tại nhà với hệ thống siêu thị 63 tỉnh thành với các dòng sản phẩm như: Máy chạy bộ, xe đạp tập, ghế massage, máy làm kem tươi, máy làm đá viên, máy hút chân không công nghiệp…được khách hàng tin dùng hàng đầu hiện nay.
  • Hệ thống cửa hàng có số lượng lớn nhất tại 63 tỉnh trên toàn quốc, giúp quý khách hàng trải nghiệm gần nhà tiện lợi để lựa chọn được cho gia đinh mình sản phẩm phù hợp nhất.

Câu hỏi thường gặp

Tại sao máu có màu đỏ?
Máu màu đỏ là việc ai cũng biết, tuy nhiên tại sao máu màu đỏ chắc hẳn không phải ai cũng có thể nhớ được lý do. Sở dĩ máu người có màu đỏ do có protein hemoglobin. Đây là một protein có chứa một hợp chất màu đỏ được gọi là heme. Nó rất quan trọng trong việc vận chuyển oxy trong dòng máu bên trong cơ thể. Heme chứa một nguyên tử sắt liên kết với oxy, và chính phân tử này đã vận chuyển oxy từ phổi của bạn đến các bộ phận khác trong cơ thể.
Có 4 nhóm máu chính (các loại máu) – A, B, AB và O. Nhóm máu của bạn được xác định bởi các gen bạn thừa hưởng từ cha mẹ của bạn.
Các tế bào hồng cầu được hình thành trong tủy xương màu đỏ của xương. Tế bào gốc trong tủy xương đỏ được gọi là nguyên bào huyết cầu tạo ra tất cả các yếu tố hình thành trong máu. Nếu một nguyên bào huyết cầu cam kết trở thành một tế bào được gọi là nguyên bào sinh dục, nó sẽ phát triển thành một tế bào hồng cầu mới.
Máu bao gồm các thành phần chính: Các tế bào máu và huyết tương. Các tế bào bao gồm: Hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu.
Máu chiếm tới ⅓ cơ thể của con người và có vai trò vô cùng quan trọng: Giúp điều hòa hoạt động tuần hoàn, duy trì huyết áp. Máu đóng vai trò cung cấp oxy đến các cơ quan để sản xuất năng lượng cho toàn bộ cơ thể,...

Showroom Miền Bắc (9)

102 Láng Hạ, P. Láng Hạ, Q. Đống Đa
Tổng đài: 0248 883 1552
439 Quang Trung, P. Phú La, Quận Hà Đông
Tổng đài: 0243 3598 357
687 Quang Trung, P. Phú La, Quận Hà Đông
Tổng đài: 0248 8811 552
805H Giải Phóng, P. Giáp Bát, Quận Hoàng Mai
Tổng đài: 0243 884 8484
118 Ngô Gia Tự, P. Đức Giang, Quận Long Biên
Tổng đài: 0243 641 7831
32 Phạm Văn Đồng, P. Mai Dịch, Quận Cầu Giấy
Tổng đài: 024 3201 3979
Hoàng Quốc Việt, P. Nghĩa Tân, Q. Cầu Giấy
Tổng đài: 0243 2013 979
Số 18 Phố Nhổn, P. Xuân Phương, Quận Từ Liêm
Tổng đài: 0248 886 1552
252 Minh Khai, P. Minh Khai, Q. Hai Bà Trưng
Tổng đài: 0289 999 3636

Showroom Miền Nam (20)

1A Hoàng Trọng Mậu, P. Tân Hưng, Quận 7
Tổng đài: 1800 6854
Nguyễn Văn Linh, KP. 2, P. Tân Phú, Quận 7
Tổng đài: 1800 6854
404 Nguyễn Văn Luông, P. 12, Quận 6
Tổng đài: 028 3535 6278
852 Tạ Quang Bửu, P. 4, Quận 8
Tổng đài: 1800 6854
334 Cộng Hoà, P. 13, Quận Tân Bình
Tổng đài: 028 3812 6972
613 Tô Ký, P. Trung Mỹ Tây, Quận 12
Tổng đài: 0283 535 6166
13 Lê Văn Khương, P. Tân Thới Hiệp, Quận 12
Tổng đài: 0248 888 1552
376 Đường 3/2, P. 12, Quận 10
Tổng đài: 024 8887 1552
731 Kinh Dương Vương, P. An Lạc, Quận Bình Tân
Tổng đài: 028 3620 3552
Tên Lửa, P. Bình Trị Đông B, Quận Bình Tân
Tổng đài: 028 3620 3552
865 Âu Cơ, P. Tân Sân Nhì, Quận Tân Phú
Tổng đài: 028 3535 6118
53 Hòa Bình, P. Tân Thới Hòa, Quận Tân Phú
Tổng đài: 028 3620 3495
1068 Kha Vạn Cân, P. Linh Chiểu, Quận Thủ Đức
Tổng đài: 028 3636 7550
32 Đỗ Xuân Hợp, P. Phước Long A, Quận 9
Tổng đài: 1800 6854
234 - 236 Bạch Đằng, P. 24, Quận Bình Thạnh
Tổng đài: 0283 5358 439
Điện Biên Phủ, P. 17, Quận Bình Thạnh
Tổng đài: 0283 5358 439
346 Nguyễn Oanh, P. 17, Gò Vấp
Tổng đài: 028 3620 8134
431 Quang Trung, P. 10, Quận Gò Vấp
Tổng đài: 024 8884 1552
137 Tỉnh lộ 8, KP.7, Thị Trấn Củ Chi
Tổng đài: 028 3620 6713
Tìm cửa hàng gần nhất ( 7:00 - 22:30 )